Aktualności
Tegoroczna, czternasta edycja Spotkań z Kinem o Żydowskich Wątkach im. Andrzeja Koziei w Chmielniku rozpoczęła się mocnym akcentem – pokazem filmu „Przysięga Ireny” oraz spotkaniem z Elizą Rycembel, jedną z najważniejszych aktorek młodego pokolenia w polskim kinie.
Wydarzenie zgromadziło przede wszystkim młodzież ze świętokrzyskich szkół średnich, ale również nauczycieli, mieszkańców Chmielnika i pasjonatów historii. Seans filmu „Przysięga Ireny” (2023, reż. Louise Archambault) wywołał sporo emocji. To oparta na faktach opowieść o Irenie Gut, Polce, która podczas II wojny światowej z narażeniem życia pomagała Żydom, a w 1982 roku została uhonorowana tytułem Sprawiedliwej wśród Narodów Świata.
Na ekranie widzowie mogli zobaczyć międzynarodową obsadę: m.in. Sophie Nélisse, Dougray Scott, Andrzeja Seweryna, a także Elizę Rycembel, która wcieliła się w poruszającą rolę Idy Haier – jednej z ocalonych. Po projekcji odbyło się spotkanie z aktorką, które poprowadził filmoznawca, kierownik i twórca kina Fenomen w Kielcach - Jarosław Skulski. Rozmowa dotyczyła nie tylko pracy nad filmem, ale też szerszego kontekstu: odpowiedzialności artysty, roli pamięci historycznej i wyzwań aktorskich. - Granie w filmie opartym na faktach, w dodatku o tak dramatycznym wymiarze historycznym, to wielka odpowiedzialność. Historia Ireny Gut pokazuje jak ważna jest empatia, nawet w najtrudniejszych czasach. – mówiła Eliza Rycembel
Aktorka opowiadała m.in. o tym, jak przygotowuje się do ról i jak wygląda dzień na planie filmowym. – W aktorstwie potrzebny jest pierwiastek talentu i ogrom cierpliwości. To często godziny czekania i kilka minut intensywnej pracy przed kamerą. Ale właśnie w tych kilku minutach trzeba dać z siebie wszystko. W aktorskim zawodzie nie ma drogi na skróty. To nieustanne inwestowanie w swój rozwój – podkreślała gościni.
Zapytana o początki kariery przyznała, że nie sądziła, że zostanie aktorką – Byłam przekonana, że zostanę lekarzem, np. chirurgiem bo fascynowała mnie medycyna i pomaganie ludziom. Od dzieciństwa jednak ćwiczyła balet, śpiew i występowała w musicalach, co traktowała bardziej jak pasję, hobby. Decyzję o zostaniu aktorką przypieczętowała jej debiutancka rola w filmie „Obietnica” (2014, reż. Anna Kazejak).
Eliza Rycembel jest jedną z najbardziej utalentowanych aktorek młodego pokolenia w Polsce, a jej obecność w Chmielniku z pewnością była dla uczestników wyjątkowym doświadczeniem. Pierwszy dzień Spotkań miał też wymiar symboliczny. 83 lata temu, 6 października 1942 roku, rozpoczęła się pierwsza deportacja Żydów z getta w Chmielniku do obozu zagłady w Treblince. Wydarzenie jest corocznie upamiętniane przez OEM „Świętokrzyski Sztetl” właśnie poprzez edukację filmową i spotkania z twórcami. Zamysłem organizatorów jest, aby młodzież poznawała historię nie tylko z podręczników, ale również przez emocje – film, sztukę, rozmowy.
Tekst: Magdalena Jagielska
Foto: Edyta Gruszczyńska